Περιγραφή Μαθήματος
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΘΕΣΜΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ECO464
ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: Β
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ ΕΣΠΑ
Το μάθημα διατίθεται ηλεκτρονικά μέσω Eclass στο σύνδεσμο https://eclass.uoa.gr/courses/ECON568/
ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:
Βασικός σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές την σημασία και τον ρόλο των θεσμών, καθώς και την επίδραση τους στην εξέλιξη και απόδοση των οικονομιών
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η θεσμική οικονομική εστιάζει στην κατανόηση του ρόλου της διαδικασίας εξέλιξης και του ρόλου των θεσμών στην διαμόρφωση της συμπεριφοράς των οικονομικών παραγόντων/ατόμων. Σε αντιδιαστολή με την αποκλειστική έμφαση στον ρόλο των τιμών ή στην ζήτηση και προσφορά, η θεσμική οικονομική δίνει έμφαση στον ρόλo των θεσμών. Η «παραδοσιακή» θεσμική οικονομική θεωρεί πως εκτός από τις προτιμήσεις, οι προσδοκίες για το μέλλον, συνήθειες, και κίνητρα όχι μόνο διαμορφώνουν τους θεσμούς αλλά περιορίζονται και επηρεάζονται από τους θεσμούς. Η Νέα Θεσμική Οικονομική δίνει έμφαση στους θεσμούς αξιοποιώντας βασικά εργαλεία που αναπτύχθηκαν από την νεοκλασική οικονομική θεωρία.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ-ΥΛΗ:
Το μαθήμα εστιάζει στο βασικό τρίπτυχο της Νέας Θεσμικής Οικονομικής: (ι) η θεωρία κόστους συναλλαγών (transaction cost economics), (ιι) η θεωρία ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων (property rights theory), και (ιιι) η θεωρία συμβολαίων (contract theory). Eπίσης, θα μελετηθεί η σχέση μεταξύ οικονομικών και πολιτικών θεσμών, καθώς και η επίπτωση της στην οικονομική ανάπτυξη.
Διδακτικές ενότητες
- Ορισμοί. Νεοκλασικά οικονομικά και θεσμοί. Εισαγωγή στην Νέα Θεσμική Οικονομική.
- Κόστη συναλλαγής – Θεωρία κόστους συναλλαγής (transaction cost economics – TCE)
- Εξωτερικότητες και δικαιώματα ιδιοκτησίας. Θεώρημα του Coase.
- Τραγωδία των κοινών. Διαχείριση των κοινών πόρων.
- Θεωρία συμβολαίων: ασύμμετρη πληροφόρηση.
- Ελλιπή συμβόλαια (Grossman & Hart – property-rights theory of the firm).
- Θεσμική αλλαγή και οικονομική επίδοση (Douglass North).
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
D. North. Θεσμοί, θεσμική αλλαγή και οικονομική επίδοση, Εκδόσεις Παπαζήση, 2006.
Handbook of New Institutional Economics (edited by C. Menard and M. Shirley), 2008, Springer. Chapters 1 – 3, 12 – 14, 21 – 22, 24 (μεταφρασμένες σημειώσεις διδάσκοντος)