Περιγραφή Μαθήματος
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΒΑΣΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: SOC301
ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: Α
ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: Α
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ:
ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:
Το μάθημα προσφέρει μια εισαγωγή στην πολιτική (και κοινωνική) φιλοσοφία, δίνοντας έμφαση στην επαφή των φοιτητών με τα πρωτότυπα κείμενα διαφορετικών στοχαστών, και τον προβληματισμό πάνω σε θεμελιώδη ζητήματα που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες. Μερικά από τα βασικά ζητήματα που εξετάζονται είναι: ο ρόλος του κράτους, θεωρίες κοινωνικού συμβολαίου και η κριτική τους, ο φιλελευθερισμός και η κριτική του, ωφελιμισμός, η δημοκρατία και τα προβλήματά της, τα ατομικά δικαιώματα και οι ελευθερίες, και η δικαιοσύνη.
Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση της εξέλιξης της σύγχρονης δυτικής πολιτικής φιλοσοφίας, μέσω συγκεκριμένων θεματικών ενοτήτων και συγγραφέων. Η διαπραγμάτευση κάθε θεματικής ενότητας γίνεται μέσω των κειμένων ενός ή περισσότερων αντιπροσωπευτικών (και συνήθως διαφορετικής αντίληψης) στοχαστών, ενώ έμφαση δίνεται σε εκείνα τα ζητήματα που συνδέονται άμεσα με το αντικείμενο της πολιτικής οικονομίας. Μεταξύ των βασικών συγγραφέων που εξετάζονται είναι οι Hobbes, Locke, Rousseau, Bentham, J.S. Mill, Rawls, Nozick, Sen, Cohen κ.ά.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Το μάθημα χωρίζεται στις ακόλουθες επιμέρους θεματικές ενότητες. Σε κάθε ενότητα σημειώνονται και τα ονόματα των συγγραφέων, των οποίων εξετάζονται αποσπάσματα κειμένων:
- Εισαγωγή στην πολιτική και κοινωνική φιλοσοφία· η διάκριση μεταξύ δεοντολογικών και αναλυτικών προτάσεων· η έννοια του κράτους [Locke, Weber]
- Φυσικό δίκαιο και κοινωνικό συμβόλαιο [Αριστοτέλης, Grotius, Hobbes]
- Από τον Hobbes στη σύγχρονη συμβολαιοκρατία: η φυσική κατάσταση, ο ρόλος και η νομιμοποίηση της κρατικής εξουσίας [Hobbes, Locke, Rousseau, Owen, Kropotkin, Gauthier]
- H «εσωτερική κριτική» στο διαφωτισμό [Hume, Burke]
- Κλασικός φιλελευθερισμός – ωφελιμισμός [J.S. Mill και Bentham]
- Η δημοκρατία και τα προβλήματά της [Πλάτωνας, Hobbes, Rousseau, Sen, Pateman, Lenin]
- Περί ατομικής ελευθερίας και ατομικών δικαιωμάτων [Mill, Bentham, Nozick, Marx]
- Περί δικαιοσύνης [Rawls, Nozick, Cohen]
Η τελική ύλη του μαθήματος αποτελείται από τα αποσπάσματα των πρωτότυπων κειμένων που συζητιούνται στις διαλέξεις, καθώς και τη σχετική δευτερογενή βιβλιογραφία.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
Αποσπάσματα από τα πρωτότυπα κείμενα των συγγραφέων που εξετάζονται διανέμονται στην αίθουσα ή/και μέσω του e-class. Από τη δευτερογενή βιβλιογραφία, αξιοποιούνται ως ενδεικτικά βοηθήματα:
Κιτρομηλίδης, Πασχάλης Μ. 2000. Νεότερη Πολιτική Θεωρία, Αθήνα: Aντ. Σάκκουλας.
Kymlicka, Will 2002. Η Πολιτική Φιλοσοφία της Εποχής μας. Αθήνα: Πόλις.
Sabine, George H. 1961 Ιστορία των Πολιτικών Θεωριών. Αθήνα: Μ. Πεχλιβανίδης & Σια..
McClelland, John S. 1996. A History of Western Political Thought. London: Routledge. Chapter 10, pp. 163-180.
Hampsher-Monk, Iain 1992. A History of Modern Political Thought. Major Political Thinkers from Hobbes to Marx. Oxford: Blackwell.
Hargreaves-Heap, Shaun and Varoufakis, Yanis. 2004. Game theory – a critical introduction. London and New York: Routledge.
Wolff, Jonathan. 1996. An Introduction to Political Philosophy. Ox-ford and New York: Oxford University Press.
ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ