Μάθημα: ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Κωδικός: ECO481
Εξάμηνο: B
Διδάσκων: Π. Πετράκης
Σκοπός
Το μάθημα «Ειδικά Θέματα Οικονομικής Ανάπτυξης: Επιχειρηματικότητα» έχει ως βασικό σκοπό να τροφοδοτήσει τους φοιτητές με τα κατάλληλα εχέγγυα προκειμένου να αντιληφθούν πως λειτουργεί το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα, τι απαιτείται προκειμένου να ιδρυθεί μια επιχείρηση και πως μπορεί να είναι βιώσιμη και ανταγωνιστική, τι δυσκολίες προκύπτουν τόσο κατά τη διάρκεια της ίδρυσης, όσο και κατά τη λειτουργία αυτής και πως αυτές αντιμετωπίζονται έγκαιρα και αποτελεσματικά, καθώς και ποια είναι η συνεισφορά της επιχειρηματικότητας στην οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία. Επίσης στα πλαίσια του εν λόγω μαθήματος οι φοιτητές μαθαίνουν την έννοια του επιχειρηματικού σχεδιασμού, ενώ διδάσκονται να φτιάχνουν επιχειρηματικά σχέδια και δημιουργούν τη δική τους προσωπική εικονική επιχείρηση. Επίσης στα πλαίσια του μαθήματος δίνονται στους φοιτητές επιστημονικά άρθρα δημοσιευμένα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά για απόκτηση επιπλέον γνώσεων και δεξιοτήτων.
Περιεχόμενο
Αρχικά στα πλαίσια του μαθήματος μελετάται η έννοια της επιχειρηματικότητας. Συγκεκριμένα, γίνεται μία ιστορική αναδρομή όσον αφορά την εξέλιξη της έννοιας αυτής. Κατόπιν, αναλύονται οι όροι επιχειρηματικότητα, επιχειρηματίας, ιδιοκτήτης επιχείρησης, επιχείρηση και διοίκηση επιχείρησης. Αναφέρονται επίσης, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της επιχειρηματικότητας στην καθημερινή ζωή και οι γνώσεις που απαιτούνται για να γνωρίσει κάποιος την επιχειρηματικότητα, ενώ αναλύεται διαδικασία του επιχειρείν και ο τρόπος επιρροής της επιχειρηματικότητας στην οικονομική ανάπτυξη και μεγέθυνση.
Στην πορεία αναλύονται οι όροι αβεβαιότητα και κίνδυνος, καθώς και η σχέση τους με την απόδοση. Επίσης, δίνεται η σχέση μεταξύ ανθρώπου και κινδύνου. Στη συνέχεια αναφέρεται τι είναι κέρδος και απόδοση και πώς εμφανίζεται η αβεβαιότητα και ο κίνδυνος σε μία επιχείρηση. Τέλος μελετούνται οι τρόποι αντιμετώπισης της αβεβαιότητας και του κινδύνου.
Στη συνέχεια μελετάται η έννοια της καινοτομίας και η σχέση της με την επιχειρηματικότητα. Επίσης, αναφέρονται και οι μέθοδοι εφαρμογής της καινοτομίας στην επιχειρηματικότητα.
Ακολούθως αναλύεται η έννοια της επιχειρηματικής ευκαιρίας και τα χαρακτηριστικά της, καθώς και τις μορφές και οι τύποι των ευκαιριών αυτών. Το επόμενο στάδιο της διδασκαλίας είναι ο εντοπισμός των επιχειρηματικών ευκαιριών. Ένα ακόμα πολύ σημαντικό κομμάτι που μελετάται είναι και ο ρόλος των ερευνών αγοράς σε μία επιχείρηση. Τέλος δίνεται ο διεθνής ορίζοντας της επιχειρηματικότητας.
Στην πορεία αναλύονται οι μέθοδοι διαμόρφωσης του επιχειρηματικού πλεονεκτήματος, καθώς και ο κύκλος ζωής του προϊόντος σε συνάρτηση με το επιχειρηματικό πλεονέκτημα. Θα δούμε, επίσης, τις φάσεις ανάπτυξης ενός προϊόντος και το χρόνο εισαγωγής του στην αγορά. Ύστερα απ’ όλα αυτά, βλέπουμε το χρονικό προγραμματισμό και το επιχειρησιακό πλεονέκτημα, καθώς και την τεχνολογία σαν ένα απ’ αυτά (πλεονέκτημα). Στο τέλος γίνεται σαφής αναφορά στις συμφωνίες που μπορεί να υπάρξουν στο περιβάλλον μίας επιχείρησης.
Στη συνέχεια γίνεται ανάλυση του επιχειρηματικού σχεδίου και των στοιχείων που αυτό περιλαμβάνει. Η επιλογή των στόχων της επιχείρησης και η απεικόνισή τους στο επιχειρηματικό σχέδιο είναι το επόμενο θέμα ανάλυσης. Αμέσως μετά, αναφέρονται οι μορφές και η διάρθρωση του επιχειρηματικού σχεδίου, καθώς και η ανάλυση των επιμέρους τμημάτων του. Τέλος, δίνεται η σύνδεση της επιχειρηματικής βιωσιμότητας με το επιχειρηματικό σχέδιο.
Καθώς εξελίσσεται η διαδικασία της διδασκαλίας του μαθήματος αναλύονται τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει μία νέα επιχείρηση, π.χ. τον τρόπο που πρέπει να οργανωθεί, την επιλογή του κατάλληλου τόπου και νομικής μορφής κ.ά. ενώ αναλύεται η έννοια του χρόνου και η σημαντικότητα αυτού στη λήψη αποφάσεων. Στη συνέχεια αναφέρονται οι δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει κάποιος επιχειρηματίας στην προσπάθειά του να δημιουργήσει κάποια επιχείρηση. Συγκεκριμένα, θα δοθεί η έννοια της επιχειρηματικής αποτυχίας και των κρίσεων μίας επιχείρησης. Επίσης, παρουσιάζονται οι παράγοντες που οδηγούν μία επιχείρηση σε κρίση και τα συμπτώματα που εμφανίζει η επιχείρηση αυτή πριν οδηγηθεί σε πτώχευση. Αμέσως μετά, δίνονται τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση μίας πιθανής κρίσης.
Εν συνεχεία εξετάζονται οι τρόποι με τους οποίους μπορεί μια επιχειρηματική προσπάθεια να στεφθεί από επιτυχία. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι η ηγεσία της, η ανάλυση της ανταγωνιστικής θέσης της επιχείρησης και η στρατηγική που αυτή ακολουθεί. Σίγουρα, πολύ σημαντικά είναι και τα μέσα υλοποίησης της επιχειρηματικής στρατηγικής που ακολουθείται από μία επιχείρηση, γι’ αυτό και θα δοθεί επίσης ιδιαίτερη σημασία.
Στην πορεία γίνεται αναφορά στο σύνολο του χρηματοδοτικού σχήματος της επιχείρησης. Αναλύεται η έννοια του όρου και επισημαίνεται ο τρόπος διαχείρισης του κεφαλαίου κίνησης. Δίνονται αναλυτικά οι τρόποι χρηματοδότησης της επιχείρησης (επενδυτές και μέτοχοι, δανειακά κεφάλαια κ.ά.) και η σημαντικότητα του ανθρώπινου παράγοντα μέσα σ’ αυτή. Αργότερα, γίνεται λόγος για τα αποθέματα και τις τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης αυτών. Επίσης επισημαίνεται η χρησιμότητα της επιστήμης της χρηματοοικονομικής λογιστικής στην επιχειρηματικότητα. Αναλύονται οι λογιστικές καταστάσεις της επιχείρησης και ο ισολογισμός. Δίνονται, επίσης, η χρήση των αριθμοδεικτών στη λογιστική ανάλυση και η έννοια της κοστολόγησης. Τέλος εξετάζεται η χρήση των λογιστικών καταστάσεων για τις μικρές επιχειρήσεις ειδικότερα.
Εν συνεχεία τονίζεται η χρησιμότητα της επιστήμης του marketing και η έννοια της ύπαρξής του. Επίσης, εκτίθεται η σημαντικότητα του σχεδίου και του μίγματος marketing, καθώς και η σχέση τους με τη διανομή, την τιμολόγηση και την προώθηση του προϊόντος μίας επιχείρησης.
Τέλος η διδασκαλία του μαθήματος κλείνει με την ανάλυση των κοινωνικών, γεωγραφικών και πολιτιστικών παραγόντων που επηρεάζουν την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Εστιάζουμε στις εξωτερικές (θετικές και αρνητικές) οικονομίες του περιβάλλοντος και δίνεται απάντηση στο ερώτημα αν τελικά ο επιχειρηματίας έχει ευθύνη απέναντι στην κοινωνία.
Διδακτικά βοηθήματα
Π.Ε. Πετράκης, “Η Επιχειρηματικότητα”, 2007, Εκδόσεις Π.Ε. Πετράκης
Πρόσθετα Διδακτικά βοηθήματα
1. Επιχειρηματικότητα και Διοίκηση Μικρών Επιχειρήσεων, 2η Έκδοση, Τύπος: Σύγγραμμα, Mariotti Steve - Glackin Caroline, Θερίου Γιώργος (επιμ.), 2016, ΤΖΙΟΛΑ
2. DeakinsD.,FreelM., 2007 "Επιχειρηματικότητα", Εκδόσεις Κριτική.
Ξενόγλωσσα Διδακτικά Εγχειρίδια
1. Hisrich “Entrepreneurship”, 2010, Εκδόσεις Επίκεντρο.
2. Brealey, R. and Myers, S. “New Venture Creation: Entrepreneurship for the 21st Century”, McGraw Hill International Edition.